Een orthopedagoog houdt zich bezig met leer- en opvoedingsproblemen van kinderen. Orthopedagogen of remediërende opvoedkundigen spelen een belangrijke rol in het onderwijs. Een orthopedagoog heeft vaak het voordeel van een-op-een of in kleine groepen met studenten te werken. Dat helpt in grote mate om studenten weer op het goede spoor te krijgen en essentiële vaardigheden op te bouwen.
Een orthopedagoog houdt zich bezig met leer- en opvoedingsproblemen van kinderen. Dit kunnen kinderen zijn met ADHD, autisme, gedragsproblemen of sociaal-emotionele problemen. Maar ook als een leerling / student geen stoornis of grote problemen heeft, maar bijvoorbeeld vastloopt op school of in de thuissituatie kun je een beroep doen op een orthopedagoog. Vaak, maar niet altijd, werkt een orthopedagoog met kinderen. Echter ook volwassenen kunnen worstelen met problemen en stoornissen op het gebied van ontwikkeling en gedrag.
Over het algemeen zijn remediërende programma's bedoeld voor leerlingen met een gemiddelde of hogere intelligentie en geen speciale behoeften, die om welke reden dan ook niet goed presteren op school. Soms blinken deze studenten uit in een vakgebied zoals wiskunde, maar worstelen ze met een ander vak zoals Engels. Een remediërende opvoedkundige kan deze studenten helpen om sterker te worden in hun zwakkere gebieden en hen obstakels laten overwinnen die hun potentieel beperken.
Orthopedagogen houden zich echter niet alleen met studenten bezig. Deze deskundigen zijn in feite gespecialiseerde opvoedkundigen die zowel kinderen als volwassenen met een mentale beperking of ontwikkelingsachterstand begeleiden. Jongeren en volwassenen die geconfronteerd worden met een probleem dat resulteert in een leer-, opvoedings- of ontwikkelingsachterstand, hebben vaak baat bij orthopedagogiek. Deze deskundige wordt ook ingeschakeld in gevallen waarbij volwassenen langdurig kampen met problemen om een baan te vinden.
Orthopedagogen begeleiden overigens niet alleen de direct betrokkenen, maar ook degenen die indirect betrokken zijn. Denk bijvoorbeeld aan leerkrachten en ouders die opvoedkundig advies nodig hebben. Voordat een remediërende docent effectief met studenten kan werken, moet eerst worden bepaald wat de studenten nodig hebben. Een remediëringsleraar is verantwoordelijk voor het gebruik van meerdere diagnostische hulpmiddelen om de behoeften van studenten na te gaan. De opvoedingsdeskundige observeert ook de leerlingen terwijl ze werken. De resultaten zullen een remediërende leraar helpen om geschikt materiaal te selecteren en een lijst met remediëringsstrategieën op te stellen om studenten te helpen met leren.
Vaak hebben verschillende leerlingen ook verschillende soorten hulp nodig en is een één-op-één instructie noodzakelijk. Tijdens een-op-een instructie kan een orthopedagoog studenten helpen opdrachten voor een specifiek vak te voltooien. Of ze kunnen speciale opdrachten kiezen die bedoeld zijn om een student te helpen bij het ontwikkelen van kritische vaardigheden. Hoewel het moeilijk kan zijn om een student te zien worstelen met een bepaald vak, moet een remediërende leraar in staat zijn te voorkomen dat hij of zij het werk voor de student afmaakt of in de verleiding komt te veel hulp te bieden. Orthopedagogen zullen in plaats daarvan kiezen voor het bedenken van verschillende manieren voor studenten om hun werk te voltooien en hen de kans te geven om zelfstandig te oefenen.
Vaak worden studenten door reguliere klassikale docenten doorverwezen naar een orthopedagoog. Deze remediëringsleraar moet samenwerken met de reguliere klasleraar van een student om te bepalen wat voor soort hulp een student nodig heeft. Communiceren met de reguliere klasleraar helpt ook om ervoor te zorgen dat de instructie in het remediëringslokaal aansluit bij wat de student leert in het reguliere klaslokaal. Deze mededeling helpt ervoor te zorgen dat de interventie succesvol is.
Regelmatige beoordelingen helpen om te bepalen of een student vooruitgang boekt tijdens het werken met de remediëringsdocent. De remediation docent is vaak verantwoordelijk voor het afnemen van deze assessments en het analyseren van de resultaten. Als leerlingen geen vooruitgang boeken, zal de opvoedingsdeskundige de activiteiten die bij een bepaalde leerling worden gebruikt moeten aanpassen of ervoor kiezen om de reguliere klasleraar, de ouders en de schoolbegeleider te ontmoeten om een andere koers te bepalen. Studenten die vooruitgang boeken, kunnen doorstromen naar nieuwe vaardigheden of hebben mogelijk geen begeleiding meer nodig.
Volgens het Landelijke Achtergrondrapport van Nederland van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) zet de overheid zich in om schooluitval en schooluitval terug te dringen. Ze houden toezicht op en financieren degenen met onvoldoende opleiding, evenals drop-outs, nieuwkomers en terugkerende studenten. Voor de studenten die hun uitdagingen het hoofd bieden en hulp nodig hebben, zijn orthopedagogen beschikbaar. Bovendien gebruiken ze mentorprojecten, vooral voor kleine etnische groepen. Bij dergelijke projecten ondersteunt een andere student of een persoon die als rolmodel fungeert de student. Bovendien zijn er opleidingen en sociaal-emotionele hulp beschikbaar. Uit onderzoek blijkt dat deze specifieke begeleiding leidt tot leerverbeteringen.
Orthopedagogen worden wereldwijd met succes ingezet. In de Verenigde Staten is aangetoond dat het inzetten van deze speciale opvoedkundigen in ontwikkelingsprogramma's voor jongeren een positief effect hebben op hun schoolsucces. De studenten behaalden betere cijfers in wetenschap, geschiedenis en lezen, vergeleken met degenen die niet werden begeleid door een remedial docent. Gebleken is dat zij meer kans hebben om duidelijkere doelen te ontwikkelen voor onderwijs en loopbaan, betere ideeën over wat er nodig is om te slagen op onder andere de universiteit, en enkele praktische vaardigheden die nuttig zijn voor prestaties. Studenten die remediërende cursussen volgen zijn meer geneigd hun studie op de universiteit af te ronden dan anderen met een vergelijkbare achtergrond zonder extra begeleiding. Bovendien stappen zij eerder over naar andere hogescholen die competitiever zijn.
Remedial education - ook bekend als ontwikkelingseducatie, basisvaardigheidseducatie, compensatoir onderwijs, voorbereidend onderwijs en academische upgrading - is onderwijs dat is ontworpen om studenten te helpen bij het verwerven van verwachte competenties in academische kernvaardigheden zoals lezen en schrijven. Overwegende dat speciaal onderwijs specifiek is ontworpen voor studenten met speciale behoeften, kan remediërend onderwijs worden ontworpen voor alle studenten, met of zonder speciale behoeften. Het bepalende kenmerk is simpelweg dat ze een punt hebben bereikt waarop ze niet voorbereid zijn, ongeacht de reden. Zelfs mensen met een hoge intelligentie kunnen bijvoorbeeld slecht voorbereid zijn als hun opleiding werd verstoord, bijvoorbeeld door interne ontheemding tijdens burgerlijke onrust of een oorlog. In al deze gevallen kan een orthopedagoog een essentiële bijdrage leveren aan het doen slagen van zo´n student.
De doelstellingen van remediërend onderwijs zijn om extra hulp te bieden aan de leerling die om de een of andere reden achterop is geraakt bij de rest van de klas in diverse vakken. Kinderen met leermoeilijkheden hebben dezelfde psychologische behoeften en kenmerken als andere kinderen. Sommigen van hen kunnen echter minder goed in staat zijn om hun voorbereiding te organiseren of abstracte ideeën en concepten te begrijpen. Sommigen hebben misschien een slecht geheugen, een gebrekkige motivatie, een korte aandachtspanne in de werksituatie of daarmee samenhangende gedragsproblemen.
Er moet ook worden opgemerkt dat de meeste leermoeilijkheden die leerlingen in bijstellingsklassen tegenkomen mogelijk niet bij het kind liggen, maar verband houden met de inhoud waar het leren plaats vindt, zoals de familieachtergrond van het kind of de fysieke leeromgeving van de school. Orthopedagogen zullen proberen vanuit een ander waarnemingsvermogen hun leermoeilijkheden te accepteren als een voorbijgaand en oplosbaar probleem. Het uiteindelijke doel van remedial teaching is om leerlingen met een achterstand te helpen zo goed mogelijk te helpen leren.
De meeste onderzoeken tonen aan dat remediërende programma's, zoals educatieve interventies, een significant effect hebben op het lezen, de taal en de wiskunde van leerlingen, evenals op natuurkunde, biologie en buitenlandse talen. Het doel van dergelijke programma's is vooral om de kloof tussen schoolsucces te verkleinen en gelijkheid in het onderwijs te ontwikkelen, namelijk om gelijke leerkansen te bieden en kansen te geven aan alle leerlingen, ongeacht hun ras, etniciteit of sociaaleconomische status.
Uit het Harvard Family Research Project (HFRP), een onderzoek dat werd uitgevoerd onder 3.000 jongeren in 35 basisschool- en middelbare naschoolse programma's in 24 steden in acht staten van Amerika, bleek dat er een positief verschil was in de scores voor wiskunde-examens en de aanwezigheid op de middelbare school. Kortom, studenten die werden begeleid door een remedial docent behaalden betere academische resultaten. Zij hadden dus een betere houding ten opzichte van leren en waren meer betrokken bij het leren, maakten hun huiswerk af, hadden minder disciplinaire problemen, verdienden betere cijfers en hadden minder uitval.
Tegenwoordig is het ook mogelijk om online begeleiding te krijgen van een opvoedingsdeskundige. Enkele voordelen zijn:
Een recente ontwikkeling in samenwerken en samen leren is het gebruik van synchrone hulpmiddelen zoals webvideoconferenties, waarbij leerlingen online op een vast tijdstip (synchroon) samenkomen in een online klaslokaal. Hoewel webvideoconferenties geen nieuw fenomeen zijn, stellen tools zoals Zoom, Skype, Teams, MSN Web Messenger en Adobe Acrobat Connect leerlingen in staat efficiënt te communiceren met behulp van gratis of goedkope technologie, zoals een eenvoudige desktopcomputer. Tot voor kort maakte een dergelijke basistechnologie alleen asynchroon leren mogelijk, bijvoorbeeld in discussiegroepen.
Orthopedagogen kunnen remediërende activiteiten opzetten om een leervaardigheid te verbeteren of een probleemgebied op te lossen. Bij remediërende instructie wordt gebruik gemaakt van geïndividualiseerd onderwijs aan studenten die moeilijkheden ondervinden in specifieke vakgebieden. Corrigerende instructie kan individueel of in een groep worden gegeven en is gericht op academische zwakheden die het leren kunnen belemmeren. Tot herstellende activiteiten behoort het aanleren van basisvaardigheden die de basis vormen voor het leren van een onderwerp in meer detail. Dergelijke vaardigheden moeten worden aangeleerd voordat studenten een gedetailleerd begrip van het onderwerp van studie kunnen ontwikkelen.
Leerlingen die geen elementaire reken- en leesvaardigheden hebben, zullen gebaat zijn bij aandacht voor corrigerende activiteiten in de klas. Het gebruik van fonetiek of elementaire tafels van vermenigvuldiging als leermiddelen zal studenten de basisvaardigheden geven die ze nodig hebben om door te groeien naar een hoger academisch niveau. Ook leerlingen die bijvoorbeeld in de zomer-, winter- of voorjaarsvakantie niet naar school zijn geweest, kunnen baat hebben bij remediërend onderwijs gedurende een week of langer om vaardigheden te versterken die ze verloren hebben door langere tijd niet naar school te gaan.
Volgens een onderzoek van de Carnegie Mellon University kan corrigerende leesinstructie studenten met dyslexie helpen hun leesproblemen te overwinnen door de hersenverbindingen opnieuw te ‘bedraden’. De studie toonde aan dat 100 uur remediërende instructie voldoende is om studenten met leesachterstanden gerelateerd aan dyslexie te helpen bij het vergroten van neurale verbindingen en het vergroten van de leesvaardigheid op de lange termijn. Voorts kunnen leerlingen met spraakstoornissen gebaat zijn bij begeleiding door orthopedagogen. Deze kinderen hebben veelal problemen met communicatie in de klas. Spraakstoornissen zijn vaak ontwikkelingsstoornissen. Het leren lezen met behulp van fonetische activiteiten kan studenten met communicatieproblemen van spraak gerelateerde problemen af helpen en academisch vaardiger te worden.
Les geven op maat en inspelen op de leerbehoeften van individuele studenten heeft tot doel de basis van het leren te versterken, leerlingen te helpen hun leerproblemen te overwinnen en hun potentieel te ontwikkelen. Orthopedagogen houden regelmatig bijeenkomsten om de effectiviteit van het werk te evalueren en meningen te verzamelen om hun werk aan te scherpen. Zij kunnen leerlingen helpen om beter te presteren op een bepaald vakgebied. Welke studenten remediërende cursussen krijgen wordt bepaald op basis van de resultaten van gestandaardiseerde testen of aanbevelingen van docenten. Onderzoek wijst uit dat hoe eerder de remediërende cursussen en orthopedagogen beschikbaar zijn, hoe beter het leerproces en de cijfers zullen zijn in vakken zoals lezen, schrijven en rekenen.
Waarom sommige leerlingen orthopedagogiek nodig hebben, is een belangrijke vraag. Ze hebben het in de eerste plaats nodig omdat hun thuisomgeving niet geschikt is om hun lessen te bestuderen en hun huiswerk na schooltijd te maken. Ten tweede hebben sommige gezinnen met lage inkomens geen hoge onderwijsambities, dus kunnen ze hun kinderen daarover ook niet adviseren. Ouders spelen een sleutelrol bij de opvoeding en het doen leren van hun kinderen. Gebleken is dat leerlingen minder remediërende cursussen nodig hebben als hun ouders veel belangstelling hebben voor en investeren in hun opleiding.
Het staat echter vast dat leraren belangrijke factoren zijn voor de opleiding van studenten. Hun kwalificaties, ervaring en methodologie maken een groot verschil in het leerproces van studenten. De student heeft mogelijk geen remediërende cursus nodig als leraar A aanwezig is in plaats van leraar B. Is er sprake van een situatie waarbij de docenten niet helemaal aan de vereiste kwalificaties voldoen, dan is de hulp van een orthopedagoog geen overbodige luxe.
Een orthopedagoog werkt vaak op een schoolinstelling, gehandicaptenzorginstelling, GGZ-instellingen, Bureau Jeugdzorg, onderzoeksinstituten en voor de Raad voor de Kinderbescherming. Ook zijn er ZZP orthopedagogen die werken met een eigen praktijk. Een orthopedagoog werk vaak samen met andere hulpverleners zoals pedagogen, psychologen, huisartsen en jongerenwerkers.
