Aandacht voor mens en milieu wordt steeds belangrijker in het bedrijfsleven en de Europese Unie wil dit vergroten door middel van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), die dit jaar van kracht is gegaan.
Aandacht voor mens en milieu wordt steeds belangrijker in het bedrijfsleven en de Europese Unie wil dit vergroten door middel van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), die dit jaar van kracht is gegaan. Deze Europese richtlijn verplicht bedrijven om meer te rapporteren over duurzaamheidsinspanningen in hun jaarverslag. Wat houdt de richtlijn precies in en welke effect heeft het op kleine bedrijven en zelfstandigen?
De CSRD is een richtlijn ontwikkeld door de Europese Unie die grote bedrijven vanaf 1 januari 2024 voorschrijft om meer transparantie te geven over zaken die te maken hebben met mens en milieu. Waar bedrijven voorheen vooral in- en uitgaande geldstromen in hun jaarverslag moesten opnemen, moet dit nu uitgebreid worden naar zaken als arbeidsmisstanden, CO2-uitstoot, biodiversiteit, mensenrechtenschendingen en duurzaamheidsdoelen voor de lange termijn. Bedrijven moeten in totaal over 1100 verschillende punten rapporteren, waarbij ze over 195 punten verplicht zijn om transparantie te geven.
Door middel van de CSRD hoopt de Europese Unie de transparantie van bedrijven en organisaties over duurzaamheidsinspanningen te vergroten en de kwaliteit van duurzaamheidsinformatie te verbeteren. Zo kunnen consumenten en klanten bedrijven ook makkelijker vergelijken op basis van hun inzet op het gebied van duurzaamheid. Daarnaast is er zo meer inzicht in de effecten van bepaalde bedrijfsactiviteiten op mensen en het milieu. Hiermee is de CSRD een essentieel onderdeel van de Europese Green Deal.
Deze nieuwe duurzaamheidsrichtlijn vervangt de bestaande Non Financial Reporting Directive (NFRD). Deze richtlijn was minder uitgebreid en bood veel vrijheid aan bedrijven voor het rapporteren over duurzaamheidscriteria. Hierdoor was het moeilijker om bedrijven met elkaar te vergelijken en voelden bedrijven een minder grote verantwoordelijkheid om bij te dragen aan duurzaamheidsdoelstellingen. Een belangrijke drijfveer voor het creëren van de CSRD was dan ook om de klimaatdoelstellingen van Parijs te behalen.
De hoop van de Europese Unie is dat de CSRD bedrijven aanzet om te verduurzamen en hun impact op het klimaat te verkleinen. Op deze manier kunnen ook investeerders en maatschappelijke organisaties meer inzicht verkrijgen in de duurzame en sociale prestaties van bedrijven, waardoor bijvoorbeeld greenwashing wordt tegengegaan. Dit is het fenomeen waarbij een bedrijf zich duurzamer en groener voordoet dan het daadwerkelijk is.
Overigens is een belangrijk verschil met de NFRD dat er meer aandacht uitgaat naar sociale criteria bij de CSRD, zoals de arbeidsomstandigheden van arbeiders in buitenlandse fabrieken die veel producten en goederen produceren voor Europese landen. Daarnaast gaat het over de verhouding tussen het aantal mannen en vrouwen in leidinggevende functies.
ESG staat voor Environmental, Social and Governance, oftewel milieu, sociaal en bestuur, waaronder juridische criteria vallen die gebruikt worden voor het beoordelen van duurzaamheidsprestaties van bedrijven. ESG is dus een breder concept dat het geheel van milieu-, sociale en bestuursaspecten omvat, terwijl CSRD specifiek gaat over regelgeving omtrent het gedetailleerd rapporteren van duurzaamheidsinformatie. Hierbij vormen de ESG criteria een belangrijk onderdeel.
Waarom is duurzaamheid eigenlijk zo belangrijk in het bedrijfsleven? Bedrijven hebben een grote impact op de maatschappij en het milieu met hun werkzaamheden en ondernemingen en duurzaam ondernemen kan het milieu significant ontlasten. Overigens kijken ook steeds meer investeerders met een duurzaamheidsblik naar bedrijven, waar veel ondernemingen van afhankelijk zijn voor het verkrijgen van kapitaal om zaken te doen. Daarnaast vinden steeds meer werknemers het belangrijk om te werken voor een onderneming die ethisch verantwoord te werk gaat en bedrijven zijn ook afhankelijk van talent om zaken te doen.
Het is dus belangrijk om duurzaamheid hoog op de agenda te hebben staan voor de reputatie en inkomsten van een bedrijf. Immers zorgt een sterke reputatie op het gebied van duurzaamheid voor een positieve employer branding, en het is makkelijker om investeerders, leveranciers en klanten aan te trekken. Bovendien zijn bedrijven beter voorbereid op langetermijnrisico's en kunnen ze kansen en mogelijkheden makkelijker herkennen, wat uiteindelijk kosten bespaart.
Vanaf 1 januari 2024 geldt de CSRD voor grote bedrijven die een omzet hebben van meer dan 40 miljoen euro per jaar, een balanstotaal van meer dan 20 miljoen euro en gemiddeld minstens 250 werknemers in dienst. Voor beursgenoteerde mkb-bedrijven geldt de richtlijn pas vanaf 1 januari 2026. Voor veel bedrijven is de CSRD dus nog niet direct van toepassing en er wordt nog gekeken naar een lichtere variant voor niet-beursgenoteerde mkb-bedrijven die voor deze bedrijven beter uitvoerbaar is.
Bedrijven die niet aan de CSRD-eisen voldoen, kunnen te maken krijgen met juridische en reputatierisico's. Als ze niet op tijd en volgens de richtlijnen rapporteren over hun duurzaamheidsinspanningen kunnen er boetes en sancties volgen van bepaalde toezichthoudende instanties. Daarnaast kunnen deze bedrijven negatieve reacties verwachten van investeerders, klanten en andere partijen.
Hoewel de CSRD niet direct van toepassing is op kleine bedrijven en zelfstandigen, betekent dit niet dat ze geen gevolgen kunnen ervaren. Aangezien grote bedrijven verplicht zijn om hun keten inzichtelijk te maken, moeten kleine bedrijven en zelfstandigen zich ook op de richtlijn voorbereiden. De kans is namelijk groot dat opdrachtgevers zullen vragen om inzicht te geven in de gevolgen voor hun bedrijf van bijvoorbeeld schaarste van grondstoffen vanwege de klimaatverandering en andere zaken.
Hoewel veel bedrijven en ondernemers de CSRD als een soort hoofdpijndossier ervaren dat vooral extra werk met zich meebrengt, kan het ook veel kansen bieden. Als bedrijven actief aan de slag gaan met duurzaamheid spelen ze namelijk direct in op een van de belangrijkste onderwerpen van tegenwoordig. Tevens kunnen ze zo een gerichte strategie en missie ontwikkelen waar ze naartoe willen werken op de korte en lange termijn.
Ook zelfstandigen kunnen hiermee een stip op de horizon creëren, waarmee ze bovendien onderscheidend kunnen zijn ten opzichte van de concurrentie. Daarom is het verstandig dat ook zelfstandigen en kleine bedrijven alvast relevante duurzaamheidsinformatie van hun onderneming identificeren om ervoor te zorgen dat ze meegaan met de tijd en inspelen op belangrijke vraagstukken in de wereld.
Bij Bureau Ad Interim maken we de beste matches tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers. Meld je dus aan als opdrachtgever of stuur je cv op als zelfstandige professional en wij helpen jou verder.
