Voor alle werkenden, zowel werknemers in loondienst als zelfstandig ondernemers, is het belangrijk om pensioen op te bouwen gedurende het werkende leven.
Voor alle werkenden, zowel werknemers in loondienst als zelfstandig ondernemers, is het belangrijk om pensioen op te bouwen gedurende het werkende leven. Dit is namelijk van belang voor de koopkracht van ouderen in de toekomst nadat zij hun pensioenleeftijd hebben bereikt. Waar pensioenopbouw voor werknemers in loondienst voor hen geregeld is, bouwen zelfstandigen niet automatisch pensioen op. Zij moeten zelf maatregelen nemen om een financieel onbezorgde oude dag te verzekeren. Wat zijn hierbij precies de kansen en knelpunten voor zelfstandigen?
Pensioenopbouw is erg belangrijk voor interim, freelance en zzp professionals om na het stoppen met werken voldoende financiële middelen te hebben voor een aangenaam leven met genoeg voorzieningen. In tegenstelling tot vaste werknemers bouwen zelfstandigen namelijk niet automatisch pensioen op en ze passen daarom niet in het ouderwetse pensioenstelsel. Vermogensopbouw onder zelfstandigen is dus erg belangrijk, maar te weinig zelfstandigen blijken nog aanvullend pensioen op te bouwen.
Het opbouwen van pensioen kan worden opgedeeld in het basispensioen en aanvullende pensioenvoorzieningen.
De basis van iedereens pensioen in Nederland is de Algemene Ouderdomswet (AOW), waar iedereen die in Nederland woont of werkt automatisch voor verzekerd is via de volksverzekering. Ook wanneer iemand helemaal geen inkomen heeft, bouwt hij of zij AOW op. De AOW-uitkering start in de maand nadat iemand zijn of haar pensioenleeftijd heeft bereikt. Deze pensioenleeftijd is al verhoogd de afgelopen jaren en staat nu op 67 jaar, maar zal naar verwachting de komende jaren nog verder stijgen. Immers is de pensioenleeftijd gekoppeld aan de gemiddelde levensverwachting, die ook stijgt.
De AOW-uitkering voorziet zelfstandigen net zoals werknemers in loondienst van een basisinkomen, maar vaak is het niet voldoende om iemand in levensonderhoud te voorzien. Aanvullende voorzieningen kunnen dan overwogen worden. In sommige gevallen is deelname aan een pensioenfonds verplicht voor bepaalde beroepsgroepen en bedrijfstakken. Dit hangt af van de werkzaamheden die binnen een onderneming verricht worden. Beroepen die onder deze verplichting vallen zijn bijvoorbeeld glaszetters, schilders en afwerkbedrijven, huisartsen, medisch specialisten, notarissen, roeiers, apothekers, dierenartsen, verloskundigen en fysiotherapeuten.
Daarnaast kunnen zelfstandigen ook zelf hun pensioenopbouw regelen, waaronder op de volgende manieren:
Hoewel pensioenopbouw erg belangrijk is, zijn er nog steeds veel zelfstandigen die hier niks voor geregeld hebben. Ongeveer 94 procent van de zelfstandigen heeft namelijk niks gedaan aan pensioenopbouw, en in de meeste sectoren bouwt maar twee tot vier procent pensioen op. Momenteel vindt het voornamelijk plaats in sectoren waarvoor een verplichtstelling geldt.
Niet alleen in het begin van het zelfstandig ondernemerschap is pensioenopbouw laag, ook op latere leeftijd zijn er nog veel zelfstandigen die hier niet aan doen. Dit leidt tot een ongelijke verdeling en degenen die wel pensioen opbouwen hebben ook een aanzienlijk hoger vermogen na het bereiken van hun pensioenleeftijd. Dit zorgt voor risico's voor zelfstandigen, omdat hun totale vermogen vaak niet compenseert voor het gebrek aan pensioenopbouw als ze hun pensioenleeftijd bereiken. Daarnaast is de standaard AOW-uitkering vaak niet voldoende om in hun volledige levensonderhoud te voorzien.
Ook de politiek maakt zich zorgen om deze achterblijvende pensioenopbouw van zelfstandigen en de risico's die daarmee gepaard gaan, zeker aangezien het aantal zelfstandigen wel blijft groeien. Hier speelt de politiek op in door middel van een nieuwe Pensioenwet, waardoor men na de AOW-leeftijd nog vijf jaar fiscaal vriendelijk kan blijven inleggen en dus langer pensioen op kan bouwen. Voorheen stopte het inleggen bij het bereiken van de AOW-leeftijd. Dit verhoogt het opbouwpercentage van 13,3 naar 30 procent.
Een andere kans voor zelfstandigen op het gebied van pensioen opbouwen is dat de reserveringsruimte wordt vergroot, wat het bedrag is aan pensioenopbouw dat een belastingplichtige kan toevoegen aan zijn of haar pensioenvoorzieningen of reserveren. Waar de reserveringsruimte voorheen zeven jaar was, is deze nu tien jaar. Daarnaast is het mogelijk om meer in te halen op de niet benutte reserveringsruimte en wordt de fiscale jaarruimte flink vergroot. Dit is het bedrag dat in een bepaald kalenderjaar afgetrokken mag worden als lijfrente van de inkomstenbelasting. Hierdoor kunnen zelfstandigen met meer belastingvoordeel sparen voor hun pensioen.
Verder is het aantrekkelijker geworden voor zelfstandigen om zich aan te sluiten bij een pensioenfonds, waarvoor ruimte om te experimenteren wordt geboden. Verder is de Wet toekomst pensioenen op 1 juli 2023 ingegaan, wat gepaard gaat met een overgangsfase van een aantal jaar. Hierin worden afspraken gemaakt over bestaande en nieuwe pensioenregelingen, met extra aandacht voor de mogelijkheden voor zelfstandig ondernemers om extra pensioen op te bouwen.
Meld je nu aan bij Bureau Ad Interim als opdrachtgever of zelfstandige professional en wij maken de ideale match tussen opdrachtnemer en opdrachtgever.
