Nog altijd is er een verschil tussen mannen en vrouwen op de arbeidsmarkt en zo ook op het gebied van zelfstandig ondernemen.
Nog altijd is er een verschil tussen mannen en vrouwen op de arbeidsmarkt en zo ook op het gebied van zelfstandig ondernemen. Interim, freelance en zzp professionals zijn namelijk vaker man dan vrouw, terwijl het bij vaste werknemers wel bijna gelijk is verdeeld. Dit verschil is in heel Europa zichtbaar en wordt mogelijk veroorzaakt doordat het zelfstandig ondernemerschap nog steeds een door mannen gedomineerde branche is. Daarnaast kijken mannen anders naar het ondernemerschap dan vrouwen en verdienen vrouwen vaak minder.
Zelfstandigen zijn dus vaker man dan vrouw, waarbij 61 procent van de zelfstandigen zonder personeel in 2022 een man was tegenover 39 procent vrouw. Bij zelfstandigen met personeel was dit verschil zelfs 74 om 26 procent. Daarentegen is de verhouding van vaste mannelijke werknemers tegenover vaste vrouwelijke werknemers veel gelijker, namelijk 51 om 49 procent. Dit betekent dat het verschil in het aantal zelfstandigen tussen mannen en vrouwen niet veroorzaakt wordt doordat minder vrouwen werken.
Het percentage vrouwelijke ondernemers neemt bovendien ook maar mondjesmaat toe in Nederland. In 2013 bedroeg het aantal vrouwelijke ondernemers namelijk 34 procent, waardoor er slechts een stijging van 5 procent heeft plaatsgevonden over negen jaar tijd. Overigens is de ondervertegenwoordiging van vrouwelijke ondernemers in heel Europa zichtbaar, aangezien gemiddeld genomen een derde van alle zelfstandigen in Europa vrouw is. Tegelijkertijd is wel nagenoeg de helft van alle werkenden in Europa vrouw.
Van de vrouwelijke ondernemers is 79 procent een zzp'er, tegenover 73 procent van de mannelijke ondernemers. Een eenmanszaak opzetten is dus de populairste keuze voor vrouwen die ondernemer willen worden, terwijl mannen juist sneller voor een besloten vennootschap (bv) kiezen. Dit is de meest gebruikelijke rechtsvorm voor start- en scale-ups. Ook het opzetten van een vennootschap onder firma (vof) is populair onder mannelijke ondernemers, wat zo'n 19 procent van deze groep doet.
Het feit dat mannen sneller voor een bv kiezen en vrouwen voor een eenmanszaak heeft te maken met het aantal mannelijke en vrouwelijke oprichters van bedrijven. Van de bedrijven waarvan dit bekend is, wordt 87 procent door een man geleid, terwijl slechts 13 procent een vrouwelijke oprichter heeft.
De startup-branche lijkt hierdoor nog een door mannen gedomineerde branche, terwijl vrouwen het juist sneller bij een "bescheiden" eenmanszaak houden. Immers is slechts 2 op de 10 startup-ondernemers een vrouw, wat duidt op een oververtegenwoordiging van mannen. Hierdoor gaat er ook amper investeringsgeld naar vrouwen. Dit wordt versterkt door het feit dat er van de 5,3 miljard euro die door Nederlandse startups is opgehaald in 2021 amper één procent, oftewel 28 miljoen euro, vloeide naar startups met alleen vrouwen aan het roer.
Er zijn diverse redenen voor deze uitkomst. Er is namelijk niet alleen een oververtegenwoordiging van mannen in de startup-wereld, maar ook in de investeringswereld. Het is mogelijk dat zij eerder zouden investeren in mensen die op hen lijken. Daarnaast runnen vrouwen vaak een startup dat een consumentenproduct aanbiedt, terwijl investeerders sneller geld steken in bedrijven met een zakelijk product. De ondervertegenwoordiging van vrouwen en het feit dat er minder investeringsgeld naar hen toe gaat, kan een gebrek aan motivatie bij vrouwen veroorzaken om zelf een startup op te richten. Daarnaast zullen ze zo wellicht ook minder snel de stap maken van zzp'er naar bv of vof.
Uit een onderzoek van ZZP Barometer is gebleken dat mannen over het algemeen zekerder zijn over het zelfstandig ondernemerschap. Zij achten de kans dat ze weer in loondienst gaan veel kleiner dan vrouwen. Het zelfstandig ondernemerschap gaat gepaard met diverse risico's, zoals het niet meer kunnen krijgen van opdrachten en ontwrichtende persoonlijke omstandigheden, wat voor vrouwen dus zwaarder weegt bij de keuze voor en invulling van zelfstandig ondernemen.
Daarbovenop werken mannen, zowel in loondienst als binnen het zelfstandig ondernemerschap, gemiddeld gezien meer uren dan vrouwen. Vrouwen willen hun baan vaak combineren met een gezin, waarbij werkuren worden ingeleverd. Echter, mensen die werken als interimmer, freelancer of zzp'er maken gemiddeld juist meer uren dan werknemers in loondienst. Daarom kan het voor vrouwen als een minder aantrekkelijke optie gezien worden en ze kunnen minder tijd in hun onderneming stoppen om te groeien met hun eenmanszaak.
Vrouwelijke ondernemers zijn in de minderheid en daar komt nog bij dat ze gemiddeld gezien bijna 30 procent minder verdienen dan mannelijke ondernemers. 35 procent van de vrouwelijke ondernemers verdient 5 jaar na de start van hun eenmanszaak zelfs nog onder het minimumloon. Echter, dit grote inkomensverschil is voor een groot deel te wijten aan het feit dat vrouwen vaak parttime werken, ook als zelfstandige ondernemer. Bovendien zijn ze vaker werkzaam in sectoren waar het inkomen sowieso lager ligt. Het verschil in inkomens tussen mannelijke en vrouwelijke zelfstandigen is namelijk kleiner in dezelfde branche.
Er zijn dus diverse factoren die vrouwen kunnen ontmoedigen om een eigen bedrijf te beginnen. De wereld van zelfstandig ondernemen wordt nog door mannen gedomineerd en wordt tevens met name door mannelijke investeerders ondersteund. Daarnaast zijn mannen vaak zekerder over het zijn en blijven van een zelfstandige en ze draaien meer uren om de groei van hun eigen onderneming te stimuleren. Dit gaat gepaard met een hoger gemiddeld loon dan vrouwelijke ondernemers.
Al deze factoren maken het wellicht moeilijker voor vrouwen om hun weg te vinden in de wereld van het zelfstandig ondernemerschap. Desalniettemin blijft het aantal vrouwelijke zelfstandigen groeien, zowel in Nederland als in de rest van Europa. Dit stimuleert het dichten van de loonkloof en zal het ook weer makkelijker en aantrekkelijker maken voor andere vrouwen om te gaan ondernemen. Uiteindelijk kan zo ook binnen de wereld van het zelfstandig ondernemen een gelijk speelveld gecreëerd worden.
Ben jij een hardwerkende (vrouwelijke) zelfstandige en nog op zoek naar een opdrachtgever voor een nieuwe opdracht? Stuur je cv naar ons op en wij maken voor jou een match. Of meld je aan als opdrachtgever en wij zoeken de ideale kandidaat voor jou.
