Het leiden van een team is essentieel om processen goed te laten verlopen en ervoor te zorgen dat het resultaat bevredigend is. Teamleiders kom je dan ook overal tegen, binnen allerlei soorten bedrijven, branches en sectoren. Personen met deze functie moeten ervoor zorgen dat de productie en aflevering van een product of dienst optimaal verloopt. Overigens is er vaak sprake van meerdere teamleiders die elk een eigen onderdeel van het proces moeten overzien.
Teamleiders hebben te maken met veel verantwoordelijkheden en moeten over bepaalde capaciteiten beschikken om goed leiding te kunnen geven. Dit is voor allerlei bedrijven erg belangrijk, omdat door een juiste aansturing een optimaal resultaat behaald kan worden. Op deze manier kan een omzet en winst gegenereerd worden. Tevens zorgt een goede leider ervoor dat de medewerkers binnen een team een goede werkervaring hebben, wat de productiviteit bevorderd.
Wat houdt deze functie precies in, welke eigenschappen moeten teamleiders bezitten en welke werkzaamheden voeren ze uit?
Een teamleider is in feite gewoon een medewerker van een bedrijf, maar hij of zij beschikt over meer verantwoordelijkheden dan andere werknemers binnen de organisatie. Om welke extra verantwoordelijkheden het hierbij gaat, verschilt per organisatie. Er zijn namelijk mensen met deze functie in veel verschillende branches en op diverse niveaus.
Over het algemeen wil iemand met deze functie bijdragen aan het gemeenschappelijk bereiken van een vastgesteld doel. Hij of zij creëert bepaalde randvoorwaarden om dit doel te kunnen bereiken en waardoor iedereen een bijdrage kan leveren. Deze voorwaarden worden vaak besproken met andere betrokkenen binnen een organisatie, zoals een manager of ander soort leidinggevende. Overigens is het belangrijk dat de voorwaarden in lijn zijn met de strategie van de rest van het bedrijf.
Zodoende moeten teamleiders ook goed op de hoogte zijn van de doelstellingen van de organisatie waar zij voor werken. Het gaat hierbij niet om een manager, maar er wordt wel degelijk sturing aan andere werknemers gegeven op de werkvloer. Teamleiders werken hierbij vaak zelf mee als operationeel medewerker. Er is in de praktijk veel variatie mogelijk binnen dit vakgebied.
Wat wel essentieel is, is dat mensen in deze positie andere werknemers kunnen motiveren in hun dagelijkse werkzaamheden. Deze motivatie zorgt immers voor een optimale inzet van het team, waardoor de uiteindelijke prestaties gestimuleerd worden. Dagelijkse bezigheden van teamleiders bestaan ook veel uit het zoeken naar de beste manier om doelstellingen te behalen.
Door deze positie wordt er ook meer verwacht dan van andere medewerkers. Denk hierbij onder andere aan voorwaarden creëren, hindernissen voorkomen en oplossen en teamleden aansturen. Daarnaast moet er veel overleg met het team en de leidinggevende gepleegd worden, waarbij soms moeilijke beslissingen genomen moeten worden. Hierbij wordt veelvuldig gebruikgemaakt van managementmethodes om het gezamenlijke doel te bereiken.
Er zijn vaste aanstellingen voor teamleiders, maar je kunt ook gaan werken als interim teamleider. Naast deze tijdelijke functie is er ook de mogelijkheid om aan de slag te gaan als freelance teamleider of zzp teamleider.
De termen leider, manager en leidinggevende zijn voorbij gekomen. Echter, wat is het verschil tussen deze titels binnen een bedrijf? De termen worden veel door elkaar gebruikt en het kan binnen ieder bedrijf op een andere manier zijn ingericht. Daarentegen zijn er toch een aantal verschillen die in veel organisaties gecreëerd worden tussen de functies van teamleider, manager en leidinggevende.
Het grootste verschil tussen teamleiders en managers is dat een manager bestuurt en een leider een team aanstuurt. Zogezegd zorgt een manager ervoor dat de zaak draaiende blijft en dat alle processen die moeten gebeuren ook daadwerkelijk worden uitgevoerd.
Aan de andere kant zorgen teamleiders voor een vernieuwend aspect binnen teams, doordat ze veel dichterbij de daadwerkelijke werkzaamheden zitten. Waar managers de werkzaamheid van de organisatie garanderen door middel van het houden van de controle, zorgen teamleiders voor verandering en innovatie. Hierbij zorgen ze ervoor dat de doelen binnen een organisatie op de best mogelijke manier gehaald worden.
Beide functies zorgen ervoor dat processen verlopen, maar teamleiders kunnen dit van de grond af opbouwen, terwijl managers hier vaak slechts op voortbouwen. Zogezegd zijn leiders van teams meer visionair, waar managers een strategische, rationele instelling hebben. Hierbij richten teamleiders zich primair op de ontwikkelingen op de werkvloer en een manager focust juist op het halen van de doelstellingen.
Het is vaak wel belangrijk dat teamleiders en managers nauw met elkaar samenwerken. Door een goede communicatie tussen deze twee onderdelen kan van elkaars kwaliteiten geprofiteerd worden. Samen kunnen managers en teamleiders een visie uitdragen en ervoor zorgen dat de productie van een organisatie op rolletjes loopt.
Net zoals bij managers is er overlap tussen teamleiders en leidinggevenden en beiden zijn in hun functie aangesteld om ervoor te zorgen dat de productie en distributie van producten en diensten soepel verloopt. Echter, er is wel een wezenlijk verschil aanwezig. Leidinggevenden hebben namelijk nog meer verantwoordelijkheden dan teamleiders en overzien vaak meerdere teams.
Teamleiders moeten één bepaald team aansturen, wat op verschillende afdelingen in het bedrijf het geval kan zijn. Hij of zij zorgt ervoor dat iedereen binnen het team op de beste manier zijn of haar taak kan vervullen.
Aan de andere kant overziet een leidinggevende vaak meerdere teams en hij of zij moet ervoor zorgen dat de samenwerking tussen deze teams op een optimale manier verloopt. Door de processen van verschillende teams te verbinden, kan een soepel proces ontstaan, wat gunstig is voor de totale productiviteit van een bedrijf. Het kan echter nog steeds het geval zijn dat er meerdere leidinggevenden binnen een bedrijf aanwezig zijn.
Naar een onderzoek van Google zijn een aantal belangrijke eigenschappen vastgesteld van leiders. Het gaat hierbij om tien eigenschappen die alle teamleiders in iedere organisatie moeten bezitten.
Goede teamleiders weten allereerst wat het uiteindelijke doel is dat behaald moet worden. Het is daarbij niet alleen belangrijk dat de leider zelf weet welke doelstellingen behaald moeten worden, ook de rest van het team moet hiervan op de hoogte zijn. Tevens dient de impact of omvang van deze verwachtingen uitgelicht te worden.
Hierbij worden realistische verwachtingen geschapen van de benodigde acties. Deze acties moeten in lijn zijn met de strategie van de organisatie en het team. Ook moet de rol van elk teamlid in de uitvoering van deze acties duidelijk zijn.
Goede teamleiders moeten daarnaast ook prioriteiten kunnen stellen en een vertrouwensband creëren met de teamleden. Zowel met de leider als tussen de leden onderling moet veel vertrouwen en een goede communicatie zijn. Hierbij moet er veel aandacht zijn voor het welzijn van de werknemers en het succes van de uitgevoerde activiteiten.
Het is uiterst belangrijk dat teams als een veilige omgeving worden gezien door alle teamgenoten. Ze moeten namelijk de vrijheid en veiligheid voelen om risico's te durven nemen. Alleen op deze manier kan een team vernieuwend en innovatief zijn. Er moet voldoende vertrouwen aanwezig zijn om fouten te kunnen maken, waarbij teamleden geen angst ervaren om voor schut gezet te worden. Bovenal moeten werknemers zich comfortabel voelen bij het stellen van vragen en het opperen van nieuwe ideeën.
Het nemen van de leiding is overigens ook essentieel om teams goed aan te kunnen sturen. Er moeten lastige beslissingen gemaakt worden die andere teamleden niet willen of hoeven te nemen. Daarnaast moet iedereen de argumentatie achter gemaakte keuzes begrijpen en accepteren. Vervolgens is het belangrijk dat de keuzes leiden tot de uitvoering van plannen.
Het is ook belangrijk dat teamleiders de leden van hun team goed kunnen coachen. Dit betekent niet dat elk probleem dat zich voordoet opgelost moet worden voor de teamleden. In plaats hiervan moeten de problemen als leermoment aangestipt worden, waarbij enkel ondersteuning gegeven wordt bij het vinden van een passende oplossing.
Teamleiders moeten in deze situatie de juiste inzichten op het juiste moment kunnen bieden. Op deze manier kunnen teamleden ervaringen opdoen en groeien in hun functie, waardoor ze een volgende keer niet dezelfde fouten maken. Ook vergroten deze ervaringen het innovatieve vermogen van de leden van een team.
Het bieden van een luisterend oor is essentieel om zowel vertrouwen te creëren als productiviteit te stimuleren van teamleden. Zo kunnen teamleiders de situatie op een diepgaande manier begrijpen en adequaat reageren. Overigens zorgt dit er ook voor dat er een transparante omgeving ontstaat waarin veel met elkaar gecommuniceerd wordt.
Door veel te communiceren, informatie te delen en te luisteren naar elkaar wordt er verbondenheid gecreëerd in het team. Hierdoor kan de leider de teamleden op een oprechte, specifieke en regelmatige basis complimenteren met de uitgevoerde werkzaamheden. Daarnaast kan zo ook de noodzakelijke feedback gegeven worden en waar leden nog aan kunnen werken. Hierbij moet een leider weten hoe feedback geformuleerd moet worden, waardoor teamleden er ook echt van leren.
Micromanagen houdt in dat leiders het werk van teamleden op een nauwlettende manier controleren en analyseren. Hij of zij beperkt zich hierbij niet tot het geven van instructies voor taken, maar breidt zijn taken uit tot het intensief bemoeien met elk onderdeel van het proces. Dit moeten goede teamleiders proberen te vermijden.
Iemand in deze positie geeft zijn of haar teamleden juist genoeg vrijheid om met nieuwe ideeën te komen en te experimenteren. Dit is ter bevordering van de werkwijze en ontwikkeling van individuen in een team. Tevens worden de juiste gereedschappen aangeboden om flexibiliteit te creëren en waardoor het werk goed uitgevoerd kan worden. Er moet een goede balans gevonden worden tussen het geven van voldoende vrijheid en het blijven ondersteunen bij de werkzaamheden.
Op de zevende plaats van essentiële competenties staat het ondersteunen van de loopbaanontwikkeling van teamleden. Dit houdt in dat de leider betrokken is en prestaties bespreekt. Er moeten ook opties geboden worden voor vervolgstappen in de individuele carrières van medewerkers. Immers wil niet iedereen hetzelfde pad bewandelen in een organisatie.
Het is tevens belangrijk dat teamleiders hun medewerkers niet tegenhouden bij hun persoonlijke ambities en motieven. Ze moeten steun bieden en juist helpen bij het bereiken van doelen. Alleen zo voelen teamleden zich echt op hun gemak.
Goede teamleiders moeten de mensen in hun team stimuleren om zo productief mogelijk te zijn. Ze moeten weten wat de capaciteiten van deze individuen zijn en door middel van hun emotionele intelligentie moeten ze mensen kunnen motiveren en helpen om hun potentie te realiseren.
Het is uiteraard ook belangrijk dat er goed samengewerkt kan worden met zowel het team dat aangestuurd wordt als de leidinggevenden waaraan gerapporteerd moet worden. Ook moet jouw team samen kunnen werken met de andere teams binnen een organisatie. Het is dus essentieel dat teamleiders het grotere plaatje van hun werkzaamheden kunnen zien.
Tot slot moet er veel begrip zijn voor het werk dat wordt uitgevoerd, waarbij het ook handig is als je weet waar je toezicht op houdt. Je moet immers jouw team kunnen adviseren over hoe werkzaamheden het beste uitgevoerd kunnen worden. Het is dus verstandig om eerst de tijd te nemen om de dagelijkse bezigheden door te krijgen en tegen welke uitdagingen mensen aanlopen. Zo verdien je ook respect van het team en kun je een bijdrage leveren aan het grotere geheel.
Net zoals organisaties veel van elkaar kunnen verschillen, zijn er ook veel verschillende teamleiders met ieder weer andere taken. Echter, over het algemeen zijn de volgende taken een vereiste voor teamleiders:
Evenals er veel verschillende organisaties, branches en sectoren zijn, zijn er ook veel verschillende teamleiders met taken die verbonden zijn aan de doelen en strategieën van het desbetreffende bedrijf. Teamleiders richten zich op vernieuwing en innovatie en verschillen hierin van managers en leidinggevenden, aangezien zij zich vooral focussen op het draaiende houden van de werkzaamheden.
Om een goede leider van een team te zijn, moet iemand in deze positie over een aantal competenties beschikken. Hij of zij moet allereerst een duidelijke visie en strategie hebben, zodat realistische verwachtingen geschapen worden en iedereen in het team weet waar hij of zij aan toe is. Daarnaast moet een geïntegreerde teamomgeving gecreëerd worden, waarin teamleden zich veilig en vertrouwd voelen om fouten te kunnen maken en vragen te stellen.
Overigens is het belangrijk dat goede keuzes worden gemaakt die onderbouwd kunnen worden tegenover diverse partijen. Tevens moeten teamleiders goed kunnen communiceren, luisteren en informatie delen, zodat de situatie op de werkvloer op een diepgaande manier begrepen wordt. Micromanagement, en daarmee het nauwlettend observeren en controleren van werknemers, moet vermeden worden om genoeg vrijheid te beiden en een flexibel team te behouden.
De loopbaanontwikkeling van individuele werknemers moet gestimuleerd en ondersteund worden, zodat persoonlijke ambities achtervolgd kunnen worden. Door middel van hun emotionele intelligentie zorgen teamleiders ervoor dat hun team productief en resultaatgericht te werk gaat. Daarnaast moeten teamleiders met betrokkenen door de hele situatie heen kunnen samenwerken en ervoor zorgen dat hun team kan samenwerken met andere teams. Tot slot moeten teamleiders technisch inzicht hebben om hun werknemers te ondersteunen bij hun werkzaamheden.
Door middel van deze competenties kunnen teamleiders hun rol in een organisatie innemen en ervoor zorgen dat hun team een bijdrage levert aan het eindresultaat.
