Voor veel beroepen is het mogelijk om als zelfstandige aan de slag te gaan, maar de populairste functies zijn niet altijd de meest toekomstbestendige. Immers heeft de arbeidsmarkt continu te maken met invloeden van buitenaf, zoals automatisering, waardoor de vraag naar beroepen ook verandert. In dit artikel gaan we in op deze invloeden en welke beroepen het best bestand zijn tegen de toekomst zoals deze nu voor ons ligt.
In alle bedrijfstakken van de arbeidsmarkt komen zelfstandigen voor in de vorm van interim, freelance en zzp professionals. In sommige sectoren is het aandeel groter dan in andere sectoren, zoals de cultuur, sport en recreatie, waar 37 procent van de werkenden een zelfstandige is. Ook in de bosbouw, landbouw en visserij zijn veel zelfstandige professionals actief, wat resulteert in een groep van ongeveer 30 procent van de werkenden.
Er zijn ook bepaalde beroepen die vaker door interimmers, freelancers of zzp'ers worden beoefend. Bijna 61 procent van de auteurs en kunstenaars is namelijk zelfstandige en ook bijna de helft van alle grafisch vormgevers, interieurontwerpers en fotografen biedt zich zo aan. Daarnaast werkt een groot deel van de bouwvakkers, akkerbouwers, sportinstructeurs, tuinders en veetelers als zelfstandige ondernemer.
De arbeidsmarkt wordt continu onderworpen aan veranderingen die ingrijpende gevolgen hebben voor de invulling van bepaalde banen. Hier is de inzet van robots er een van. Robots worden in veel sectoren al lange tijd gebruikt, zoals voor de productie van auto's, het opereren van mensen en het melken van koeien. Door middel van robots zijn er minder werknemers nodig in bijvoorbeeld administratieve en juridische beroepen. Met name in de productie-industrie verdwijnen er veel banen als gevolg van de robotisering. Dit maakt het werk efficiënter en sneller, maar maakt tegelijkertijd diverse beroepen overbodig.
Daarnaast is de Nederlandse arbeidsmarkt in de ban van de automatisering. Vertalers en tolken zijn steeds meer overbodig door slimme vertaaltools, zoals Google Translate. Bovendien kunnen documenten razendsnel in elkaar gezet en opgeslagen worden, zonder dat hier menselijk werk aan te pas hoeft te komen. Het verhoogt de accuraatheid van het werk, waardoor er minder fouten gemaakt worden.
Niet alleen de invulling van beroepen wordt veranderd door de automatisering, maar ook het gemiddelde gevraagde opleidingsniveau. Vakgebieden waarvoor een hoog opleidingsniveau noodzakelijk is, zoals de wetenschap en ICT, worden steeds belangrijker. Daarnaast vergen de beroepen die door de automatisering ontstaan vaak ook een hoog opleidingsniveau, oftewel minimaal HBO- en meestal universitair niveau.
Flexibiliteit, wendbaarheid en creativiteit staan centraal in de huidige arbeidsmarkt en zijn waarden die naar verwachting alleen maar belangrijker worden. Mensen zijn bijvoorbeeld niet meer hun hele leven werkzaam bij één werkgever en werknemers worden steeds vaker verwacht voor verschillende functies en taken inzetbaar te zijn. De nadruk ligt op continue zelfontwikkeling en bij- of omscholing om bij te blijven met de ontwikkelingen.
Er is tevens een groei in de flexibiliteit van aangeboden arbeidscontracten, zoals het groeiende aantal zelfstandige en andere flexibele contracten, zoals payrolling en oproepkrachten. Verder is het belangrijk om vaardigheden op te doen die moeilijk te automatiseren zijn, zoals een empathisch vermogen, sociale vaardigheden en creativiteit. Daarnaast zijn kritisch denken en complexe problemen oplossen in de toekomst steeds belangrijker.
Diverse beroepen zijn toekomstbestendig en daardoor aantrekkelijk voor een zelfstandige om zich in te specialiseren. Uiteraard is deze lijst niet volledig.
Er zal altijd behoefte zijn aan medische expertise en de automatisering heeft hier nog weinig invloed op gehad. Dit betekent niet dat er niet volop samengewerkt zal worden met Artificial Intelligence (AI) en big data om de diagnose en behandeling van patiënten te verbeteren en efficiënter te maken. Daarnaast zal er ook meer met de patiënt samen georganiseerd worden om gepersonaliseerde zorg mogelijk te maken. Dit wordt bijvoorbeeld gestimuleerd door E-health en digitale gezondheidszorg, wat gezondheid beter meetbaar maakt.
Voor verschillende beroepen is veel kennis van ICT nu al onmisbaar en dit zal alleen maar toenemen. Laboranten krijgen hier bijvoorbeeld veel mee te maken, waarnaast steeds meer bedrijven werken met complexe software. Dan is het belangrijk dat er iemand aanwezig is met kennis van de ICT-systemen om dit op de juiste manier te ontwerpen en onderhouden.
In het onderwijs wordt er al steeds vaker met interim, freelance of zzp docenten gewerkt, waardoor ze flexibel zijn en lerarentekorten kunnen opvullen. Het onderwijs is een grote sector en op allerlei gebieden zijn docenten nodig, zoals in het basis- en voortgezet onderwijs, maar ook op professionele bijscholingsinstituten. Bovendien zal er altijd onderwijs nodig zijn, al is het maar om mensen te leren hoe ze geautomatiseerde systemen moeten gebruiken.
Het uitbouwen van merken en aantrekken van klanten is een centraal onderwerp voor bedrijven, waarvoor marketing specialisten beschikbaar zijn. Hierbij wordt er gewerkt aan een onderscheidend vermogen om een concurrentievoordeel te behalen. Een voorbeeld van een marketing specialist is een brandcoach, die helpt bij de juiste positionering van een bedrijf, storytelling en unique selling points (USP's). Ook het gebruik van social media is onmisbaar, waardoor de vindbaarheid en zichtbaarheid van bedrijven wordt vergroot voor potentiële klanten.
3D-printen heeft in enkele jaren grote stappen gemaakt en naar verwachting zullen de meeste huishoudens over tien jaar zo'n printer in huis hebben. Ook bedrijven zullen er steeds meer gebruik van maken, wat commerciële kansen kan bieden. De rol van de 3D-printing specialist zal zodoende alleen maar groter worden, die zich richt op de ontwikkeling, de verkoop en het onderhoud van de printers. Tevens kan hij of zij advies geven over het optimale gebruik ervan.
VR is eveneens een interessante techniek die in de toekomst voor veel meer doeleinden zal worden ingezet. Het wordt nu al gebruikt om trainingen te geven binnen psychologie, sport en onderwijs. Een coach kan het gebruik van VR vergemakkelijken voor bedrijven om bijvoorbeeld de digitale ervaring van klanten, patiënten of partners te optimaliseren.
In Nederlandse huishoudens wordt het gebruik van smart home-technieken alsmaar interessanter. Zo kunnen we tegenwoordig al lampen met een app besturen, wat ook geldt voor airco's, ovens, stofzuigers en zonwering. De behoefte aan verdere ontwikkeling van deze technieken, met behulp van een smart home-engineer, is groot, waardoor ook dit een toekomstbestendig beroep is voor zelfstandigen.
Meld je aan als zelfstandige professional of opdrachtgever door middel van je cv of een aanvraag en wij van Bureau Ad Interim maken de ideale match.
