Er wordt weleens gezegd: "Iedereen kan ondernemer worden". Hoewel het waar is dat in feite iedereen zich in kan schrijven bij de Kamer van Koophandel (KvK) en dus ondernemer kan worden, wordt dit lang niet voor iedereen een succes.
Er wordt weleens gezegd: "Iedereen kan ondernemer worden". Hoewel het waar is dat in feite iedereen zich in kan schrijven bij de Kamer van Koophandel (KvK) en dus ondernemer kan worden, wordt dit lang niet voor iedereen een succes. Immers zijn bepaalde eigenschappen essentieel om een eigen onderneming op de juiste manier te leiden. Kan iedereen deze eigenschappen aanleren, en dus ondernemer worden, of zit het zelfstandig ondernemerschap in je genen?
Aan de ene kant van het spectrum binnen het nature-nurture-debat staan de mensen die zeggen dat ondernemen in je genen moet zitten om het een succes te maken. Er wordt bijvoorbeeld gesproken over het zogenaamde "entrepreneurgen", wat niet specifiek gevonden is, maar een groep van genen omvat die van invloed zijn op hoe iemand het ondernemerschap aanpakt. Daarentegen zijn er honderden of misschien zelfs duizenden genen die hier een effect op hebben, waardoor het moeilijk is om vast te stellen of er echt bepaalde ondernemerschapsgenen bestaan. Toch zal een kind met biologische ouders die ondernemer zijn ook sneller voor zichzelf beginnen, aangezien de kans ongeveer 20 procent groter is dan bij kinderen zonder zulke ondernemerschapsgenen.
Echter, andere genetische factoren spelen hier ook een rol bij. Denk hierbij aan geslacht, opleidingsvoorkeuren, risicogedrag en de houding van iemand. Dit kunnen ook genetisch bepaalde eigenschappen zijn die van invloed zijn op het vermogen om te ondernemen. Bovendien hebben hormonen een grote invloed op de keuzes die mensen maken, zoals het mannelijke hormoon testosteron, wat in bepaalde studies is gekoppeld aan een positieve invloed op het ondernemerschap.
Voor het starten en succesvol onderhouden van een eigen onderneming zijn een aantal eigenschappen essentieel. Het is bovenal belangrijk dat een potentiële ondernemer een duidelijke visie en missie heeft om een meerwaarde voor de markt te creëren. Bovendien dient een goede ondernemer niet bang te zijn om risico's te nemen. De volgende competenties kunnen ook niet ontbreken.
Een zelfstandige professional laat zich niet snel uit het veld slaan en kan goed tegen tegenslagen. Dit betekent soms ook uit de eigen comfortzone treden en hard blijven werken om het tot een goed einde te brengen. Bovendien is hiervoor veel zelfvertrouwen nodig om voldoende te blijven groeien in een vakgebied en in de eigen kennis en vaardigheden te blijven vertrouwen.
Een goede ondernemer is ook een echte planner en heeft zijn of haar zaakjes goed op orde. De visie, missie en organisatiedoelen zijn duidelijk en liggen vast in een concreet takenpakket. Zelfstandigen werken vaak met deadlines en ze zorgen er ook voor dat deze haalbaar zijn.
Het is belangrijk dat zelfstandig ondernemers zichzelf continu blijven ontwikkelen en hongerig zijn naar het opdoen van nieuwe kennis en ervaringen. Ze zijn enthousiast en doen met plezier hun werk, waardoor ze hier ook energie voor blijven houden.
Zelfstandig ondernemers zijn tevens heel erg flexibel, waardoor ze goed aan de behoeften en wensen van de klant kunnen voldoen. Iemand in deze positie kan zelf zijn of haar werktijden en werkplekken bepalen, maar hij of zij moet zich ook goed kunnen aanpassen aan de behoeften van een klant en wat er nodig is voor een opdracht.
Tot slot is creativiteit erg belangrijk, bijvoorbeeld voor het creëren van een onderscheidend vermogen ten opzichte van de concurrentie. Een artistiek en uniek product of dienst moet op de markt gebracht worden, waar een goedlopend bedrijf omheen gebouwd kan worden. Daarnaast moeten ondernemers hun ideeën blijven promoten en marketen, waar ook creativiteit voor nodig is.
Aan de andere kant zijn er ook mensen die geloven dat het zelfstandig ondernemen aan iedereen aan te leren is. Dit begint al bij de opvoeding, aangezien een kind met ondernemende opvoeders 45 tot 65 procent meer kans heeft om zelf ook ondernemer te worden. Dit komt overigens in weinig gevallen doordat ze meer middelen hebben om een onderneming te starten of de zaak van hun ouders overnemen. Het ligt daarentegen juist aan het hebben van een rolmodel, waarbij ondernemende mannen een groter effect hebben op hun zoons en vrouwen op hun dochters. Ondernemende ouders kunnen dan als voorbeeld dienen. Overigens kan een rolmodel ook buiten de familie vandaan komen en het kan ook een negatief effect hebben op de kans om ondernemer te worden, bijvoorbeeld wanneer het bedrijf van een rolmodel failliet gaat.
Wat er na de geboorte gebeurt, blijkt dus belangrijker te zijn dan ervoor, oftewel wat er in de genen zit. Ondernemende mensen in de omgeving van iemand kunnen de positieve effecten van het ondernemerschap benadrukken, waardoor iemand meer geneigd is zelf ook ondernemer te worden. Ook wanneer het ondernemerschap in de omgeving actief wordt gestimuleerd heeft dit een effect op iemands eigen vermogen om ondernemer te worden. Dit is bijvoorbeeld wanneer er op school veel met ondernemerschap gedaan wordt of wanneer iemand veel in aanraking komt met ondernemers tijdens zijn of haar opleiding.
Het ondernemerschap is dus zowel genetisch aangelegd als een aangeleerde kwaliteit. Immers zorgen bepaalde aangeboren eigenschappen ervoor dat iemand meer geschikt is om een succesvolle zelfstandig ondernemer te worden. Daarnaast kunnen rolmodellen tijdens iemands opvoeding het zelfstandig ondernemerschap stimuleren en aantrekkelijker maken. Als gevolg hiervan zal de persoon in kwestie ook zelf meer leren over het ondernemerschap en sneller geneigd zijn zelf een zelfstandige professional te worden.
Het effect van aangeleerde kwaliteiten op het zelfstandig ondernemerschap is dan ook groter dan het effect van aangeboren genen. Ruwweg geldt dat 66 procent van de kans om ondernemer te worden, afhangt van wat er na de geboorte wordt aangeleerd. Daartegenover wordt 33 procent van de ondernemende kwaliteiten genetisch meegegeven. Iedereen kan in wezen dus zelfstandig ondernemer worden, vooral met een beetje hulp van zowel belangrijke aangeboren als aangeleerde kwaliteiten.
Ben jij een opdrachtgever en op zoek naar de ideale zelfstandig ondernemer met belangrijke aangeboren en aangeleerde kwaliteiten? Of ben jij zo'n interim, freelance of zzp professional? Dan kun je bij ons een aanvraag doen of je cv uploaden en wij maken de ideale match.
